Türkmenistanyň Prezidenti halkara çärelerine gatnaşmagy meýilleşdirilýär.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň ýakyn aýlarynda geçiriljek halkara çärelere görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Şolaryň hatarynda 12-nji awgustda Gazagystan Respublikasynyň Aktau şäherinde geçiriljek Hazarýaka ýurtlarynyň döwlet Baştutanlarynyň V ýokary derejeli duşuşygy bar.

24-nji awgustda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda Araly halas etmegiň Halkara gaznasyny esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki duşuşygyny geçirmek göz öňünde tutulýar. Häzirki wagtda Türkmenistan bu gaznada başlyklyk edýär.

28-nji sentýabrda Täjigistanyň Duşenbe şäherinde GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisi geçiriler. Mälim bolşy ýaly, 2019-njy ýylda ýurdumyz Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda başlyklyk eder. Şunuň bilen baglylykda, degişli meýilnamanyň taslamasy taýýarlanyldy. Ol milli Liderimiziň garamagyna hödürlenildi.

29-njy sentýabr — 2-nji oktýabr aralygynda hormatly Prezidentimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 73-nji sessiýasynyň işine gatnaşmagy üçin ABŞ-nyň Nýu-Ýork şäherine sapary meýilleşdirilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň goldaw bermeginde ýurdumyzyň öňümizdäki ählumumy forumda ileri tutulýan garaýyşlarynyň işlenip taýýarlanylandygy hem-de tassyklanylandygy bellenildi. Şol garaýyşlar diplomatik ýollar arkaly BMG-ä agza ýurtlaryň ählisine ugradyldy hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çap edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Bitarap Türkmenistanyň öz gatnaşyklaryny beýleki döwletler we halkara guramalar bilen deňlik, özara hormat goýmak hem-de netijeli hyzmatdaşlyk ýörelgeleri esasynda guramak bilen, tutuş dünýäde parahatçylygyň, howpsuzlygyň we abadançylygyň bähbidine netijeli gatnaşyklara ygrarlydygyny iş ýüzünde görkezýändigini nygtady.

Milli Liderimiz Hazarýaka döwletleriniň Baştutanlarynyň öňümizdäki duşuşygy barada durup geçip, ýurdumyzyň başlangyjy boýunça Hazar deňzi boýunça wajyp meseleleriň köpüsini çözmek mümkin boldy. Mälim bolşy ýaly, 1996-njy ýylda türkmen paýtagtynda Hazarýaka döwletleriň daşary işler ministrleriniň duşuşygy boldy diýip belledi. Şonda türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky konwensiýany işläp taýýarlamak boýunça gepleşikleriň guramaçylyk-hukuk guraly kesgitlenildi. 2002-nji ýylda bolsa Aşgabatda Hazarýaka döwletleriniň 1-nji sammiti geçirildi. Şonuň netijeleri degişlilikde, 2007-nji, 2010-njy hem-de 2014-nji ýyllarda Tähranda, Bakuwda we Astrahanda geçirilen duşuşyklarda kabul edilen möhüm çözgütleriň özenini düzdi. Şeýlelikde, tejribäniň görkezişi ýaly, türkmen tarapynyň bu başlangyjy öz wagtynda öňe sürlen hem-de taryhy geljekde uly gyzyklanma döredilýän başlangyçlar boldy.

Türkmenistan kenarýaka ýurtlaryň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy ilerletmäge ýardam edýän anyk başlangyçlary yzygiderli öňe sürmek bilen, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň, ekologiýa ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň hem-de Hazar sebitiniň ägirt uly tebigy serişdeler, ulag-üstaşyr, energetika we senagat kuwwatyndan netijeli peýdalanmagyň tarapdary bolup çykyş edýär. Türkmen tarapynyň Hazar meselesiniň dürli ugurlaryna degişli, şol sanda bäştaraplaýyn hyzmatdaşlygyň degişli şertnamalaýyn-hukuk binýadyny döretmek bilen bagly teklipleri hem muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça Hazarda özara gatnaşyklar boýunça möhüm resminamalar taýýarlanyldy we kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu baradaky gürrüňi dowam edip hem-de uzak möhletli köpugurly hyzmatdaşlyk üçin ygtybarly hukuk binýadyny döretmäge ýardam etjek binýatlaýyn resminamanyň — Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky konwensiýany işläp taýýarlamaga we kabul etmäge aýratyn ähmiýet berilýändigini aýdyp, ýurdumyzyň özara hormat goýmak hem-de halkara hukugynyň umumy ykrar edilen kadalary esasynda şunuň bilen bagly meseleleriň ählisini çözmek ugrunda çykyş edýändigini nygtady.

Biz mundan beýläk hem parahatçylyk we dostluk deňzi bolan Hazaryň kenarynda ýerleşýän ýurtlaryň arasyndaky doganlyk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga hemmetaraplaýyn ýardam ederis diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de wise-premýere, daşary işler ministrine birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Araly halas etmegiň Halkara gaznasyny esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki duşuşygyna taýýarlyk görmek meselesine ünsi çekip hem-de olary berk gözegçilikde saklamagy tabşyryp, Türkmenistanyň bu gaznada başlyklyk etmek bilen onuň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça yzygiderli ädimleri ädýändigini belledi. Bu gazna Aral ýakasynda ekologiýa we durmuş-ykdysady ýagdaýy gowulandyrmak ulgamynda hyzmatdaşlygy üpjün etmäge gönükdirilen möhüm sebit düzümi bolup durýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow GDA döwletleriniň Baştutanlarynyň Geňeşiniň sentýabr aýynda geçiriljek mejlisiniň gün tertibine geçip, ýurdumyzyň 2019-njy ýylda Arkalaşyga başlyklyk etmegi kabul etmek bilen, GDA-nyň giňişliginde umumy bähbitlere laýyk gelýän köpugurly hyzmatdaşlygy berkitmäge ýardam etjekdigini nygtady.

Milli Liderimiz Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň çäklerinde hyzmatdaşlygyň Türkmenistanyň daşary syýasatyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belledi. Biziň Bitarap Watanymyz GDA-nyň assosiirlenen agzasy bolmak bilen, ägirt kuwwata hem-de dürli ulgamlarda uly mümkinçiliklere eýe bolan döwletara gatnaşyklaryny ösdürmäge saldamly goşant goşýar. Başlyklyk etmeginiň çäklerinde türkmen tarapy Arkalaşygyň düzümindäki edaralaryň işiniň geljekde hem anyk netijelere gönükdirilmegi ugrunda tagallalary etmegi göz öňünde tutýar. Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, ähli guramaçylyk we beýleki meseleleriň üstünde içgin işlemegi tabşyrdy.

Ýurdumyz giň halkara hyzmatdaşlyk strategiýasyny yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, Birleşen Milletler Guramasy bilen strategik esasda guralýan hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berýär.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 73-nji sessiýasynyň işine gatnaşmagyna Milletler Bileleşiginiň doly hukukly agzasy hökmünde özüniň yzygiderli işiniň dowamy hökmünde garaýandygyny belledi. Biziň ýurdumyz parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmaga, sebit hem-de dünýä möçberinde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge degişli esasy meseleleriň özara ylalaşykly çözgütlerini işläp taýýarlamak boýunça umumy tagallalary birleşdirmäge işjeň gatnaşýar.

Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň wise-başlyklygyna ençeme gezek saýlanylmagy, şeýle hem Birleşen Milletler Guramasynyň iri düzümleriniň birnäçesiniň düzümine girmegi ýurdumyzyň halkara abraýynyň barha artýandygyna şaýatlyk edýär. Iýun aýynda ýurdumyz 2019 — 2021-nji ýyllar üçin BMG-niň Ykdysady we Durmuş Geňeşiniň (EKOSOS) agzalygyna saýlanyldy.

Türkmen tarapynyň döredijilikli başlangyçlary Milletler Bileleşiginiň hemişe goldawyna mynasyp bolup, BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamalarynda berkidilýär. Şolaryň hatarynda 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakynda Kararnama bar. Bu resminamada BMG Türkmenistanyň sporty we bedenterbiýe-sagaldyş hereketini ösdürmek, jemgyýetiň ekologiýa medeniýetini kemala getirmek, bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygyny höweslendirmek boýunça alyp barýan işini goldady.

Döwlet Baştutanymyz ýokarda aýdylanlary jemläp, öňümizdäki halkara çärelere ýokary guramaçylyk derejesinde we toplumlaýyn esasda taýýarlyk görülmegini üpjün etmegiň wajypdygyny ýene-de bir gezek nygtady.